Witajcie!

Dzisiejszy wpis dedykuję zwłaszcza wszystkim lektorom języków obcych, bo muszę przyznać, że ostatnio zaniedbałam tę część bloga. Chciałabym, aby regularnie pojawiały się tu również wpisy metodyczne, nie jest jednak to łatwe, ponieważ pracy przy doktoracie przybywa w zastrzaszającym tempie.

Współczesne metody nauczania języków obcych stawiają przede wszystkim na uczenie języka dla potrzeb komunikacji. Podczas wielu zajęć z języka obcego interakcja między uczniami widziana jest dziś jako szansa na udział w prawdziwej komunikacji z innymi poprzez odgrywanie różnych scenek z restauracji, sklepu, kina itp. Rolą nauczycieli jest stworzenie odpowiedniego środowiska w klasie szkolnej, które będzie taką interakcję rozwijało, a przez to pomagało uczniom rozwijać poziom języka.

Interakcję zwykle definiuje się jako wymiany werbalne podczas zajęć w klasie szkolnej, często również odwołujące się do podstawowych ról uczeń/ nauczyciel. Możemy wyróżnić interakcję nauczyciel- uczeń oraz uczeń- uczeń.

Jaka jest rola interakcji na lekcji języka obcego?

Podczas interakcji nauczyciel-uczeń, uczniowie nie tylko uczą się poprawnych form języka, ale także otrzymują informację zwrotną na temat swoich postępów i rozwijają swoje umiejętności językowe. Z kolei podczas interakcji z rówieśnikami uczniowie mają okazję nie tylko ćwiczyć język i płynność mówienia, ale także udzielać się towarzysko i zobaczyć jak język może być użyteczny w wielu sytuacjach np. podczas pobytu na wakacjach za granicą, na zakupach, czy podczas pytania o drogę gdy zgubimy się w obcym mieście.

Jakie są korzyści z interakcji na lekcji języka obcego?

Interakcja między rówieśnikami przynosi uczniom wiele korzyści oraz daje wiele okazji do nauki języka poprzez produkcję językową. Przede wszystkim, podczas rozmowy z bardziej zaawansowanym rozmówcą (np. nauczycielem), rola uczniów jest często ograniczona i to nauczyciel ma kontrolę nad konwersacją. To nauczyciel narzuca temat, typy aktywności oraz bardzo często pomaga uczniowi w trakcie rozmowy podpowiadając brakujące słówka czy przydatne struktury gramatyczne. Z drugiej strony, podczas rozmowy z rówieśnikiem, uczniowie często produkują więcej języka, a ich  wypowiedzi są dłuższe niż w trakcie rozmowy z nauczycielem. W sytuacji rozmowy z rówieśnikiem, uczniowie są tak samo odpowiedzialni za przebieg rozmowy, muszą więc sami dobierać tematy, komentować wypowiedzi drugiej osoby, a także zadawać pytania.

Po drugie, jak wspomniano już wcześniej, nauka języka to coś więcej niż tylko przyswajanie reguł gramatycznych i nowego słownictwa. Uczniowie muszą stawać się świadomo tego, jak używać języka w różnych sytuacjach i jak używać go w taki sposób, aby zostać zrozumianym. Poprzez interakcję z rówieśnikami, uczniowie mają więc szansę stać się częścią wspólnoty uczących się języka. 

Jak sprawić, aby interakcja między rówieśnikami działa wspierająco na proces nauki języka w klasie szkolnej? Pomysły na ćwiczenia.

Skupienie uwagi na interakcji między rówieśnikami pozwala na naukę języka dla komunikacji z innymi i działa motywująco na uczniów. W modelu lekcji, który skupia się na uczniu łatwiej o więcej szans na pracę w grupach i parach, a także na przekazanie kontroli nad częścią lekcji uczniom.

Warto organizować lekcje języka obcego w ten sposób aby, zapewnić uczniom okazje do pracy w parach i małych grupach, także używać różnych form komunikacji (np. Dyskusje, burza mózgów, prezentacje, debaty).

Jest wiele sposobów, aby przekształcić zajęcia w bardziej zorientowane na ucznia oraz wspierające interakcję między rówieśnikami, a w konsekwencji wspierające produkcję językową. Takimi ćwiczeniami mogą być na przykład:

• dyskusja w parach, zmiana partnerów-uczniowie dostają temat, mają określony czas na przedyskutowanie go, następnie zmieniają partnera z parą sąsiadującą. Po upłynięciu czasu, każda czwórka komentuje, co udało im się przedyskutować itp.
• burza mózgów- podczas tej formy pracy w grupach uczniowie mają zwykle za zadanie wymyślić jak najwięcej rozwiązań dla jakiegoś problemu, mogą robić notatki i następnie wspólnie je prezentują reszcie grupy
• role plays-ogrywanie ról to kolejna bardzo dobra forma ćwiczenia interakcji między rówieśnikami, w której mogą oni zmieniać się w różne osoby i ćwiczyć wiele sytuacji z życia codziennego
• debata- warto przygotowując instrukcje do debaty wybrać tematy, które będą naprawdę interesujące dla uczniów, a  podczas jej trwania podzielić klasę na dwa zespoły będące za lub przeciw danemu stwierdzeniu
• who am I?- jest to gra dla większej grupy, gdzie na samoprzylepnych karteczkach piszemy nazwę postaci np. z filmu, książki, kreskówki, i uczniowie aby odgadnąć kim są, muszą zadawać pytanie, na które reszta grypy może odpowiedzieć tylko tak/nie.
• Zadania z pisania oceniane przez kolegę/koleżankę- po wykonaniu zadania pisemnego uczniowie wymieniają się kartkami i sprawdzają sobie nawzajem prace
• praca z materiałami autentycznymi, np oglądanie wywiadów z osobami mieszkającymi w krajach anglojęzycznych , co pozwoli uczniom obserwować komunikację między rodzimymi użytkownikami języka, w tym także komunikację niewerbalną oraz negocjacje znaczenia. Materiały autentyczne to także praca np z ulotkami czy menu przywiezionymi np. z Londynu, na pewno bedą dobrymi czynnikami motywującymi dla uczniów. Pokażą im bowiem, że język, którego się uczą można wykorzystać w prawdziwym życiu poza klasą i lekcją.
• udział w projektach z uczniami z innych krajów – projekty eTwinning, czy Erasmus, które dadzą uczniom możliwość kontaktu z uczniami porozumiewającymi się po angielsku, a także wykonywania wspólnie jakiegoś projektu czy udziału w wymianie językowej.